Zaterdag 14 oktober – Yvonne

Kwart voor negen, Schiphol, incheckbalie 12, groep compleet, uit alle hoeken van de Achterhoek, Hamburg en Amsterdam, 21 reizigers en één zieke die we helaas deze week niet bij ons hebben.

Na een drukke paspoortcontrole (herfstvakantie) en een stoelendans bleken we ruim op tijd aan de koffie te kunnen. De reis vloog over Schotland, puntje van Groenland, Nova Scotia, heel veel zee onder prachtige wolkenluchten. Canada blijkt een spraakzaam volkje te huisvesten. Iedereen die naast een Canadees in het vliegtuig zat, werd vol interesse uitgehoord over wat we in Canada gaan doen. Mooie manier om alvast ons Engels te oefenen.

Na de landing op zoek naar onze huurauto’s. En ondanks de gedegen voorbereiding van Bob en de andere chauffeurs, bleek hier het tempo van de reis toch even te stokken. Gelukkig kregen we door de route richting het westen zes extra uren te besteden deze zaterdag dus we hadden best even tijd.

Het Eaton Chelsea Hotel, downtown Toronto is de komende dagen ons thuis. En terwijl de sirenes loeien, de motoren ronken en de route naar restaurant Hendriks ons langs enorme ledreclames voert, vallen één voor één de luiken van onze medereizigers toe.

Zondag 15 oktober – Ester

Na een 1e nacht in Canada was vanochtend de eerste vraag: heb je goed geslapen? Voor een aantal was dit zeker het geval.
Het zwembad op de 26e verdieping bood uitkomst voor een aantal vroege vogels om de ochtend door te komen.
Om 10.00 uur werd de groep verwacht in de lobby.
Na wat instructies van Bob zijn we door het prachtige Toronto naar de CN tower gelopen.

Een 553 meter lange toren. Binnen een minuut bracht de glazen lift de groep naar boven. Daar hadden we een geweldig uitzicht over o.a Toronto en Ontario Lake.

Na de gezamenlijke lunch was de middag vrij en ging iedereen zijn eigen weg. Een deel ging naar distillery district, een deel ging naar het Contemporary Art Museum Ontario.

En weer een ander deel ging op weg om kaartjes te bemachtigen voor de basketbal wedstrijd van vanavond. We zien de Toronto Rapters, het beste basketbalteam uit Canada die ook als enige uitkomen in de NBA.

Vanaf morgen begint het programma met een bezoek aan de University of Toronto, Scarborough Campus. Prof. Steve Joordens neemt ons mee in de wereld van feedback en een formatieve cultuur.

Maandag 16 oktober – Yona, Margreet en Anne

De laatste ochtend in downtown Toronto. Iedereen was vroeg uit de veren om nog een laatste blik te werpen op de stad, want we werden al vroeg verwacht bij University of Toronto at Scarborough.

Daar verwelkomde een enthousiaste Steve Joordens ons. Hij maakte ook onze vijfentwintigste groepsfoto, waarop wéér een van ons ontbrak (zoekplaatje!).

Iedereen ging vol verwachting achter de professor aan naar de afdeling psychologie, waar we een lezing kregen over het gedachtegoed achter Peer Scholar. Succesvol feedback geven, wat komt daar eigenlijk allemaal bij kijken? Hoe kunnen we leerlingen leren om feedback te geven, te ontvangen, te analyseren en hoe zorgen we ervoor dat ze de feedback beargumenteerd verwerken? De twee punten waar wij het meest over gesproken hebben in de auto naar huis: feedback is géén cadeau en feedback geven en ontvangen kunnen leerlingen niet vanzelf.

Feedback wordt vaak als gift geframed: de ontvanger moet blij zijn met jouw opmerkingen. Maar in werkelijkheid zorgt het voor een ‘flight or fight’ reactie, bij leerlingen maar ook bij ons. Veel leerlingen bekijken de feedback niet, en als ze het wel bekijken is het om in discussie te gaan over de beoordeling. Dit inzien is een eerste stap naar een betere feedbackcultuur. En zo’n feedbackcultuur gaat niet vanzelf, je moet feedback geven leren. We weten wel wat feedback is (knowledge), maar we moeten trainen om het succesvol toe te kunnen passen (skills). Dit kan je bijvoorbeeld oefenen door leerlingen een gerichte feedbackopdracht te geven en dit ook met elkaar te trainen.

Na een lunch en prachtige wandeling over het universiteitsterrein gingen we tijdens het middagprogramma zelf aan de slag met het toepassen van de kennis die we in de ochtend hadden opgedaan.

Op naar morgen, we kijken naar het bezoeken van scholen om te kijken en leren van de praktijk.

Dinsdag 17 oktober – Mark

Na een nacht in ander hotel dan de vorige, staat iedereen weer klaar voor ons volgende bezoek. Zie ik iedereen ook een beetje popelen? Zou goed kunnen, want vandaag gaan we dan eindelijk naar een school vergelijkbaar met de onze en gaan we beleven hoe deze school is georganiseerd en hoe leerlingen en docenten de dagelijkse gang van zaken ervaren.

Opnieuw worden we hartelijk ontvangen en na het welkom heten, de koffie en de mogelijkheid voor een luxe koek, vertelt Kate Diell ons meer over het onderwijs in het Ontario en uiteindelijk in de scholen die we de komende 3 dagen gaan bezoeken.

Canada heeft het land t.a.v. onderwijs opgedeeld in districten. Elk district, dus ook het district Ontario, bepaald voor zichzelf hoe het onderwijs en haar curriculum eruitziet en daar hebben de scholen zich dan naar in te richten.

Opvallend t.o.v. het Nederlandse onderwijs is het ontbreken van een landelijk eindexamen. Elke school bepaald zelf wanneer en hoe een leerling de eindtermen heeft gehaald. Dit zorgt ervoor dat kwaliteit van de school ertoe doet. Zo kan een score van 87 op de ene school zwaarder wegen dan de 92 score van een andere school, omdat de eerste hoger aangeschreven staat.

Uit het verhaal van Kate valt me nog een ander groot verschil op. Leerlingen op de Dr. Frank. J. Hayden Secondary School in Burlington, waar we vandaag te gast zijn, volgen per dag 4 lessen van 75 minuten en dat elke dag van de week, in blokken van 4 weken. De docent, bijna allemaal fulltimers overigens, ziet de leerlingen dus 4 weken lang elke dag. Dit heeft een heel grote invloed op het kennen van je leerlingen.

Daarnaast valt op dat leerlingen vanaf hun 15e in hun programma erg veel keuzemogelijkheden krijgen. In de ‘ninth grade’ (13/14 jaar) begint de eerste keuze die ze maken, waarbij ze bepalen welke vakken ze een half schooljaar gaan volgen. Het volgende halve jaar kiezen ze mogelijk voor een ander programma, maar ze kunnen ook kiezen voor een vak omdat ze hier de ‘credits’ niet voor hebben gehaald. Op deze wijze bereiden de leerlingen zich voor op hun vervolgopleiding op beroeps of hoger onderwijs. In het schooljaar volgen leerlingen 8 cursussen. 1 credit staat voor 110 studieuur. Per dag worden 4 curussen aangeboden. Elke cursus duurt 75 minuten.

Tijdens de middagpauze voegen zich een aantal leerlingen en docenten bij onze groep. Ze eten met ons mee en ondertussen kunnen we hen op van alles bevragen. Ook gaan ze ons na de lunch rondleiden door de school.

Ik word, met mijn groepje, door 3 meiden rondgeleid. Ze laten ons vol trots een mooie veelzijdige schoolzien met veel praktijk- en theorievakken. Veel aandacht ook voor sport, muziek, beeldende vorming en drama. Bijna alle lessen mogen we even binnentreden om de sfeer in ons op te nemen. Mij valt op dat er best veel leerlingen op verschillende plekken in de gangen zitten, maar mijn indruk is dat ze allemaal wel iets voor school aan het doen zijn. Heeft dit mogelijk te maken met het feit dat de ‘credits’ gehaald moeten worden?

In een tweede ronde ga ik met een docent wiskunde en een docent Engels mee het gebouw in en beleven we het idee van ‘Thinking Classroom’. Een transitie waarbij de docent in een iets andere rol ten opzichte van de leerling komt te staan. Niet samen toewerken naar een cijfer, maar op basis van ‘formative assessment’ de leerling naar een succes toe laten werken. Goede feedback kunnen geven die leerlingen doet aanzetten tot nadenken, is hierbij de belangrijkste en soms ook moeilijke verandering. Een verandering die uiteindelijk veel meer brengt voor zowel de leerling áls de docent.

En mocht er ondanks alle white boards in het lokaal, toch nog gebrek aan schrijfruimte zijn, dan zijn de ramen een uitkomst :-)

Dit bezoek smaakt door het enthousiasme van de leerlingen en docenten naar meer en we kijken al uit naar de dag van morgen.

Woensdag 18 oktober – Ronald en Adriaan

Vanuit het hotel zijn we al vroeg in onze auto’s gestapt onderweg naar onze eerste school van deze dag. Vandaag bezoeken we twee scholen. In de ochtend bezoeken we de Thomas a Blakelock High School en in de middag Iroquois Ridge High School (IRHS). Door het verwisselen van twee adressen belanden we per ongeluk eerst bij IRHS. Snel de auto’s weer in om twintig minuten later dan gepland op onze eerste bestemming aan te komen.

We worden ontvangen in de staffroom met heerlijke koeken, koffie en op de tafels ligt prachtige merchandise van de school zoals pennen, koelkastenmagneten en wervende folders over het I-Stem programma waarover Principal Paul Dawson vertelt.

Het I-STEM programma staat voor een vierjarig programma wat qua opzet lijkt op 3xO binnen het Marianum. De letters staan voor Innovatie – Science, Technology Engineering, Mathematics. Het gaat om een programma vanuit realistische contextrijke opdrachten met experimenteel leren en de concetie met de gemeenschap (Doen). Leraren komen van diverse geledingen: High school, University en het bedrijfsleven. In grade 9 (Vgl leerjaar 2) ontwikkelen docenten innovatie vaardigheden die gerelateerd worden aan design engineering en design thinking. In grade 10 ontwikkelen ze ondernemersvaardigheden. Naast de realistische opdrachten is de kracht van het systeem het vakoverstijgend werken aan 6 algemene vaardigheden: verantwoordelijkheid, organisatie, onafhankelijk werk, samenwerking, initiatief en zelfregulatie. Tot slot belangrijk om op te merken is dat het curriculum in I-STEM niet is veranderd. Cijfers zijn minder belangrijk maar de testen van het provincie laten betere resultaten zien. Ook hier zien we net als gister dat de belasting van docenten hoog is. Tegelijkertijd levert de investering van docenten in I-STEM veel energie op.

Na de informatie over I-STEM genieten we van een rondleiding door de school.

In de middag bezoeken we de tweede school van deze dag. Voor sommigen onder ons de derde keer dat men aankomt op deze school. Eén van de auto’s was zaterdag namelijk vanaf het vliegveld al naar deze school gereden door een fout in de navigatie. 3 x is scheepsrecht en nu mogen we dan eindelijk naar binnen. Terecht blijkt deze school als een magneet op ons te werken. Ons wordt een prachtig programma aangeboden. Na een gastvrije ontvangst met lunch, worden we ingedeeld in 3 groepen om enkele lessen te bezoeken.

Een wiskundeles waar leerlingen samenwerken op de bekende whiteboards aan de muur. Een biologieles waarbij leerlingen zonder voorkennis een experiment uitvoeren om vervolgens links op het bord kennisvragen en rechts op het bord toepassingsvragen te schrijven waarmee men de volgende les verder kan leren ontdekken. De derde les worden presentaties gehouden waarbij leerlingen eerder al een (peer)feedback hebben ontvangen en nu hun werk presenteren. Uiteraard willekeurig geselecteerd m.b.v. een rad met alle namen. Centrale vragen zijn “Hoe heb je het gedaan” en “Welke tools heb je gebruikt”.

Al met al lijkt de nadruk te liggen op algemene vaardigheden, samenwerken en de betrokkenheid van leerlingen op het leerproces (student voices).

Na het bezoeken van de lessen horen we opnieuw over studenten succes, leading from the middle, het stellen van nog wat vragen en ronden we af met het beschrijven van “Wat zichtbaar was” in de afgelopen dagen en datgene wat we meenemen naar huis (korte en lange termijn). Een laatste kans om door door de school te lopen, een laatste les in te duiken of om met een docent te spreken.

Tussen het schoolbezoek en het diner hebben we nog even een uurtje voor onszelf die we op verschillende manieren doorbrengen. Na het diner is het tijd voor een drankje of onder de wol te verdwijnen en te dromen over wat de dag van morgen ons zal brengen.

Donderdag 19 oktober – Michel, Jolien en Lynn

Op deze laatste dag van de schoolbezoeken pakten wij onze koffers in en vetrokken wij al vroeg naar Gary Allen Learning Centres. Daar aangekomen kregen wij een algemene presentatie van Greg Daly. Greg Daly vertelde ons dat zijn school een plek is voor leerlingen die niet het reguliere onderwijs programma kunnen volgen.

Naast de programma’s die gaan over avondscholen, zomerscholen en volwassenonderwijs werd er ingezoomd op het S.T.E.P programma. Het Secondary Teen Education Program (STEP) is een programma dat leerlingen die niet mee kunnen komen op een high school (bij ons regulier voortgezet onderwijs) de mogelijkheid geeft deze in een andere klasomgeving (max. 12 leerlingen) en met meer individuele aandacht te kunnen volgen. Het gaat hier bijvoorbeeld om leerlingen met sociaal-emotionele problemen, leerlingen die veel afwezig zijn, geen support krijgen vanuit de thuissituatie. Belangrijk uitgangspunt is dat hier naartoe wordt gerefereerd als oplossing en niet als straf, het is een keuze om op Gary Allen onderwijs te komen volgen.

Na een interessante presentatie kregen we een rondleiding door de school. Tijdens deze rondleiding spraken wij met verschillende enthousiaste docenten over deze manier van onderwijs. Verschillende docenten bezochten een les Geschiedenis die werd gegeven aan een klas van 6 leerlingen. Naast de fysieke lessen werden er ook online lessen gegeven aan leerlingen die niet de mogelijkheid hadden om fysiek aanwezig te kunnen zijn op de school.

In het programma werden “duel credit opportunities” gegeven aan leerlingen. Dit hield in dat er naast de theoretische lessen ook praktijklessen worden gegeven waarbij leerlingen de mogelijkheid krijgen om één dag in de week de praktijk in de te gaan met een speciaal programma dat aansluit op de interesses van de leerlingen, deze lessen volgen zij bij een college (ons mbo). Het doel hiervan is dat leerlingen hun horizon verbreden en hun interesses verder uitzoeken, voordat ze straks het werkveld in gaan. Het doel is dus niet alleen het behalen van een diploma.

Na een leerzame ochtend vervolgden wij ons weg richting onze laatste school van de week, Abby Park. Een school met gedreven leerlingen waarbij ruim 85% uitstroomt naar de Universiteit. We werden gelijk hartelijk ontvangen door verschillende groepen leerlingen die geld aan het inzamelen waren voor schoolactiviteiten. Na de lunch kregen we presentaties van onder andere drie student voice leerlingen, de social worker, de student succes worker en de language support medewerker. Het is een multi-culturele school met veel diversiteit. Meer dan 50% van de leerlingen heeft een andere moedertaal dan Engels.

Na de presentatie over de bibliotheek, die als centrale plek wordt gezien in de school, werden we rondgeleid in drie verschillende groepen. Eén gefocust op “math”, één op “science” en één op “technology”.

Wat ons bijgebleven is van de dag is dat de bibliotheek een hele belangrijke rol speelt in de school. Het is een centrale ontmoetingsplek waarin veel activiteiten worden georganiseerd door de verschillende clubs. De school kent naast een “libraryclub” van meer dan 60 leerlingen ook veel andere clubs.

De dag werd afgesloten door een geweldige voorstelling van leerlingen die diverse strijkinstrumenten bespeelden, een fantastisch einde van een leerzame dag.

Vrijdag 20 oktober

Deze ochtend droomden  wij nog van een ‘breakfast’ op de 33e verdieping met uitzicht op de Niagara Falls, maar helaas…. Terug naar beneden naar Brasa op floor E. Vroege vogels hadden daar dan wel het geluk nog een groep bont gekleurde Aziatische toeristen een groepsfoto te zien maken voor het prachtig uitgedoste buffet.

Na een goed ontbijt heeft een ieder met pijn in zijn hart de koffer (met laptops en al☹) op de kamer achter moeten laten, afwachtend of het echt allemaal wel veilig bewaard gaat blijven. Onze koffers mochten niet in de auto opgeslagen worden.

Nadat we allemaal verzameld hebben in de lobby zijn we achter Bob en Christel aan afgedaald richting de Niagara Watervallen. Een aantal van ons hebben gisteren al foto’s gemaakt van Niagara Falls, vandaag hadden we iets minder geluk met een lichte miezer die overging in de nevel van de watervallen. De donkere luchten drukten de feestvreugde niet. Als een opgewonden schoolklas maakten wij foto na foto, filmpjes en selfies.

Na dit grote avontuur kreeg iedereen van Bob een kaartje om een heel uur behind the falls door te brengen. Van te voren verwachten wij hazenpaadjes en vochtige traptreden afdalend naar de watervallen. Dit bleek totaal anders. We zoefden als sardientjes in een blik met grote vaart naar beneden in een lift, met een prachtige gele poncho al in de hand. Beneden genoten we van uitzichtpunten en voelden wij ons gele grote kuikens in onze gele poncho’s. De waterkracht van de Falls was indrukwekkend. Niet helemaal op foto’s te vangen, maar zeker te zien op de vele filmpjes in ons reisgezelschap.

Na een tour door de giftshop wandelden we gezamenlijk de heuvel weer op naar het hotel. Ons vertrek vanuit Niagara kwam nabij. Nog even een washroom, de medewerkers van het hotel overtuigen dat dit echt onze koffers zijn, namen we deze mee en gingen we naar de auto’s.

Met de auto’s gingen we in zware regenbuien op weg naar Niagara on the lake, met een tussenstop bij Wirepool. Prachtige uitzichten, mooie herfstkleuren in de bomen en mooi blauw wervelend water beneden. Wederom vele foto’s en selfies later kwamen we aan in Niagara on the Lake. Heel avontuurlijk was de route door dit pitoreske plaatsje met vele straten. Volgens de beschrijving was het een kwestie van rechtdoor tot de parkeerplaats, maar onze navigatie systemen leidden ons door vele gezellige buurten. Best fijn eigenlijk, zo zagen we een glimp van het echte Canada. In Niagara had iedereen even de gelegenheid om wat te eten en te winkelen in het filmische straatje met als hoogtepunt All Year Christmas.

Gauw weer door, want we hebben een date voor een rondleiding bij Wayne Gretzky Estates. Op dit wijnlandgoed dat is gesticht in 2017 en als beschermheer Wayne Gretzky heeft, een oud ijshockeyspeler met ongeevenaarde records, hadden we een geweldige wijnproeverij en kregen we tijdens het proeven het hele verhaal van deze wijnboer te horen. Na een sprankelende Brut en een rode gemengde Bordeaux die niet zo mag heten omdat het geen Franse wijn is, kregen we een tour door de whiskey distillery en mochten we twee verschillende whiskeys proberen in de gezellige bar. Velen van ons moesten de aangekochte drank nog even ompakken in de koffers op de parkeerplaats van het vliegveld (later op de dag).

Na dit alcoholische avontuurtje gingen we, meer of minder beschonken, weer op weg naar onze volgende halte, de Toronto Premium Outlet waar veel collega’s nog even door heen moesten om het  wensenlijstje van thuis af te strepen. Dit moest gebeuren in een uurtje tijd, dus sommige van onze collega’s liepen op een drafje rond. Na dit te hebben beleefd, restte ons nog de taak om de auto’s af te tanken en deze weer in te leveren bij de car rental. Op deze parkeerplaats, zoals hierboven al benoemd, pakten nog veel collega’s even de koffers om en kwamen we weer bij elkaar rondom Bob. Bob, onze held, onze steun en toeverlaat gedurende deze hele reis. Altijd rustig, beheerst en deskundig leidde hij ons langs vele onderwijsinstellingen. Hij had de connecties, de know how en vooral de vlotte babbel om ieder bezoekje aan een school tot een groot succes te doen maken. We denken dat dit een grote gave is van Bob en hopen dat hij in de komende jaren dit talent, in welke vorm dan ook, nog vaak zal laten zien. We hebben op de parkeerplaats Bob al bedankt met een klein aandenken en nadat hij ons veilig naar de douane heeft geloodst, namen we allen met goede gevoelens afscheid van Bob.

TIjdens het schrijven van dit verhaal, ligt de toekomst van onze reis naar Nederland terug nog voor ons. Wij hebben heel veel gezien, veel vergeleken met onze onderwijssituatie en nemen heel veel mooie ideeën en herinneringen mee naar school.

Susan, Ciska en Tanja